Myrmeblog – blog hodowcy i badacza mrówek

 

Naturalne sposoby na mrówki

Masz mrówki w domu lub ogrodzie? Chcesz dowiedzieć się jak je zwalczyć? Jeśli tak, ten artykuł został napisany specjalnie dla Ciebie. Po lekturze niniejszego wpisu nie tylko dowiesz się jak pozbyć się mrówek za pomocą naturalnych sposobów, ale także poznasz przyczyny i strategie ich zachowań!

 

Co skłoniło mnie do napisania niniejszego wpisu?

Hodowcom, mrówki kojarzą się przede wszystkim z możliwością trzymania ich w sztucznych warunkach za pomocą specjalnych formikariów. Dla wielu z Was te małe owady stanowią niestety spore utrapienie. Często podczas wydarzeń edukacyjnych, a także za pośrednictwem maili pytacie mnie jak pozbyć się mrówek ze swojego domu lub ogródka? Nie czujecie się z tym najlepiej, że musicie je usunąć, tylko dlatego, że żyją w takim, a nie innym miejscu, ale z drugiej strony nie chcielibyście mieszkać w mrowisku.

W związku z Waszymi licznymi dylematami postanowiłem wyjść na przeciw oczekiwaniom i stworzyć ten „antymrówkowy wpis”. Głównie w celu edukacji. Szukając informacji na temat pozbycia się mrówek, wiele osób natrafi na Myrmebloga i zdobędzie trochę fachowej wiedzy na temat owadów społecznych. Moim zdaniem warto poznać sposoby na mrówki, a przy okazji zrozumieć mechanizm i sposób działania samych owadów. Jeśli jesteś tego samego zdania zachęcam do dalszej lektury.

 

Negatywne skutki mrówek

Zanim przejdę do odpowiedzi na główne pytanie, czyli „Jak się pozbyć mrówek?”, należy zastanowić się, dlaczego mrówki są tak nielubianymi stworzeniami? Na tzw. „ciemną stronę mrówek” składają się:

– hodowla mszyc nadrzewnych oraz korzeniowych wydzielających słodką spadź (przysmak mrówek),

– uszkadzanie roślin przez drążenie komór, nadgryzanie korzeni itp.,

– wynoszenie piasku z chodników.

 

Mrówki i mszyce

Wiele osób błędnie postrzega występowanie mrówek wraz z mszycami, uznając to za aspekt pozytywny. Czy mrówki jedzą mszyce? Wręcz przeciwnie!

Mrówki zrobią wszystko, aby ich dojne krowy (mszyce) miały zapewniony dostęp do pastwiska (rośliny), a te stale wysysały soki roślinne i wydzielały ich nadmiar w postaci spadzi. Spadź mszyc chętnie spijają mrówki, co można zaobserwować na powyższym zdjęciu. Zatem robotnice mrówek to tak naprawdę opiekunki mszyc. Chronią je przed ewentualnymi drapieżnikami np. biedronkami, a w razie deszczu przenoszą w bezpieczne miejsca.

 

Dlaczego mrówki wynoszą piasek?

Mrówki wynoszące piasek to bardzo częsty widok. Dlaczego to robią? Czy jest to tylko bezsensowne drążenie nowych podziemnych korytarzy, a przy okazji uprzykrzanie nam życia? Odpowiedź poniżej.

Na przełomie wiosny i lata w mrowiskach zaczynają pojawiać się poczwarki królewskie (przez niewtajemniczonych zwane błędnie „mrówczymi jajami”). Są one kilkakrotnie większe od poczwarek zwykłych robotnic. Aby mrówki mogły pomieścić potomstwo królewskie w gnieździe, potrzeba znacznie dużo więcej miejsca niż np. w czasie zimy. Stąd nagłe wynoszenie dużych ilości piasku.

Po drugie poczwarki mrówek uwielbiają ciepło, a najdogodniejsze warunki dla ich rozwoju mają tuż pod spodem nagrzanej kostki lub płyty chodnikowej. Żeby się tam dostać również trzeba usunąć piasek. Po trzecie poczwarki królewskie ostatecznie przekształcają się w skrzydlate królowe (widoczne na zdjęciu), kilkakrotnie większe od robotnic, które również potrzebują dużo miejsca.

Dopiero po rójce, kiedy w ciepłe, pogodne dni młode, uskrzydlone samce i samice wylatują z mrowisk, robotnice zaprzestają wysypywania „ton” piasku.

 

Rada na przyszłość

Aby nie prowokować ewentualnej wojny z mrówkami w przyszłości polecam kostkę brukową bez piasku, a zamiast niego drobny kamień. Jest to jedna z metod zapobiegania występowania mrowisk w chodnikach. Inny sposób bardziej bierny to, co jakiś czas zamiatanie wyniesionego piasku i czekanie na rójkę (lot godowy) mrówek. Przykładowo, jeśli w Twoim chodniku zadomowiły się murawki darniowiec (Tetramorium caespitum) zaprzestaną wysypywania piasku po rójce czyli pod koniec czerwca, jeśli masz hurtnice czarne (Lasius niger) dopiero pod koniec lipca. Metoda dla bardzo cierpliwych 😀

 

Co jeszcze warto wiedzieć o mrówkach?

Królowa mrówek żyje około 15 lat. Rekord życia królowej wynosi 29 lat! Jeśli myślisz, ze polanie wrzątkiem mrowiska coś da, grubo się mylisz. Kolonie mrówek składają się z tysięcy robotnic, a ich królowa zajmuje odległe miejsce pod ziemią, w której nie grozi jej żadne niebezpieczeństwo z zewnątrz. Nieustannie składa jaja, z których wylęgają się kolejne robotnice. W momencie polania wrzątkiem mrowiska, zabijasz tylko niewielką zewnętrzną część kolonii mrówek. Oprócz tego, że sprawisz niewielkiej liczbie mrówek ogromne niepotrzebne cierpienie, nie załatwisz sprawy.

 

 Plaga mrówek! Co to jest?!

Widok skrzydlatych mrówek większość ludzi przyprawia o białą gorączkę. Zazwyczaj poszukują oni pomocy na forach internetowych lamentując, iż zostali zaatakowani przez plagę skrzydlatych, zmutowanych, jadowitych, krwiożerczych mrówek!

Mrówki uskrzydlone lub inaczej nazywane przez Was „mrówki latające” to tak naprawdę nieszkodliwe samce (trutnie) i samice (królowe), które mają za cel odbycie lotu godowego, po którym młode królowe zakładają nowe gniazda. Więcej o skrzydlatych mrówkach możecie poczytać we wpisach: Cykl rozwojowy kolonii mrówek, Wakacje czyli czas rójek oraz Rójka.

 

Jak pozbyć się mrówek z domu?

Jeżeli natrafiłeś na mrówki, prawdopodobnie są one zwiadowczyniami, które nieprzypadkowo znalazły się w Twoim domu. Jest to etap, w którym robotnice poszukują pożywienia. Po pierwsze musisz zdać sobie sprawę, że mrówki nieustannie muszą dostarczać nowego pokarmu dla królowej oraz potomstwa. Zrobią wszystko co w swojej mocy, by osiągnąć cel.

Mrówkom należy uniemożliwić znalezienie żywności poprzez sprzątanie oraz regularne przemywanie podłogi. Nie mam tu na myśli jedynie pozbywania się okruchów czy innych resztek jedzenia, ale o ścieżki feromonowe pozostawione przez mrówki, informujące inne współtowarzyszki o znalezieniu pokarmu. Więcej na ten temat poniżej.

 

Jak kolonia mrówek odnajduje pokarm?

Mrówki poszukują pożywienia za pomocą bardzo skutecznej metody. Jeżeli robotnica odnajdzie pokarm, wraca do gniazda i w czasie drogi powrotnej zostawia na powierzchni ślad tzw. feromon. Kolejne mrówki reagują na charakterystyczny feromon i zaczynają kierować się wyznakowanym szlakiem do źródła pożywienia. Metoda bardzo prosta i niebywale skuteczna!

Co więcej ze szlaku zaczyna korzystać coraz więcej mrówek. Znalazłszy pokarm one także zostawiają feromon wzmacniając w ten sposób drogę chemiczną od pokarmu do gniazda. W ten sposób duża liczba robotnic z kolonii zaangażowana jest w jak najszybsze dostarczenie pożywienia do gniazda. Więcej na temat wzajemnej komunikacji na drodze substancji chemicznych znajdziecie w mojej pracy: Komunikacja wśród mrówek.

 

Jak pozbyć się mrówek – 10 naturalnych środków:

– cynamon,

– liście pomidora,

– mięta,

– ocet,

– olej spożywczy,

– olejki eteryczne.

– płyn do naczyń,

– proszek do pieczenia,

– sok z cytryny,

– wazelina.

Wymienione środki mają za zadanie stworzenie bariery ochronnej, przez którą mrówki będą miały problem z przejściem. Mrówki posługują się głównie zmysłem węchu wobec tego ich receptory zmysłowe na czułkach są bardzo wrażliwe na zapachy. Większość wymienionych środków ma za zadanie podrażnić receptory mrówek na tyle, aby nie były one chętne na konfrontację z takim środkiem. Bariera działa do momentu, w którym środek posiada charakterystyczny dla siebie zapach. Pamiętaj, że jeśli zapach wyparuje mrówki uznają przeszkodę za nieszkodliwą i spróbują ją przeforsować. Dwa z wymienionych środków (olej i wazelina) są na tyle gęste, że mrówki nie będą chciały zaryzykować i przejść przez taką przeszkodę, a te nieliczne, które mimo wszystko spróbują, przykleją się do gęstego smaru i zginą.

 

Utrzymuj porządek w domu!

Jeśli Ty lub ktoś z Twoich domowników jest typem bałaganiarza wcale niech Cię nie zdziwi widok mrówek w Twoim domu. U mnie w mieszkaniu zawsze utrzymywany jest porządek. Mimo, iż mieszkam na wsi, na parterze, nie zdarzyło mi się, aby dzikie mrówki biegały po podłodze („dzikie” mam na myśli takie, niehodowane przeze mnie w sztucznych formikariach). Jeśli utrzymasz należyty porządek, nie będziesz musiał zastanawiać się nad tym jak pozbyć się mrówek z mieszkania.

 

Jak pozbyć się mrówek z ogrodu?

O ile mrówek z domu łatwo się pozbyć, trudniej wygląda sprawa z ogrodami. Wyobraź sobie, że Twój ogródek pod ziemią w większości składa się z sieci podziemnych mrówczych korytarzy. Mrówki bardzo często wchodzą na rośliny w celu poszukiwaniu mszyc. Jak już wspomniałem wcześniej spadź wydzielana przez mszyce to jeden z przysmaków mrówek.

W celu zminimalizowania ewentualnych strat możesz posadzić w ogrodzie rośliny mające za zadanie odstraszyć mrówki. Mechanizm działania jest podobny jak w przypadku środków na pozbycie się mrówek w domu. Roślinami o odstraszającym zapachu są:

– bazylia,

– cynamon,

– dalia,

– majeranek,

– mięta polna,

– lawenda,

– tymianek.

 

Pozytywne znaczenie mrówek

Mrówki to nie tylko szkodliwe, ale również pożyteczne i potrzebne owady, utrzymujące równowagę w przyrodzie, także w Twoim ogrodzie. Na „dobrą stronę” mrówek składają się:

– napowietrzanie i spulchnianie gleby,

– zjadanie innych szkodników mogących stanowić dla roślin poważne zagrożenie,

– zjadanie martwych owadów, resztek organicznych, padliny,

– użyźnianie gleby poprzez mrówcze odchody zawierające fosfor i azot.

 

Stosowanie metod chemicznych

Środki chemiczne na mrówki w ogrodzie to nóż obosieczny. Zabijając mrówki możemy zaszkodzić także sobie, zjadając warzywa czy owoce z zastosowaną wcześniej chemią. Jeśli to możliwe postaraj się sięgnąć po metody odstraszania mrówek za pomocą naturalnych środków.

 

Pamiętaj, że natura nie znosi próżni!

W przyrodzie nie ma miejsca na pustkę. Pozbywając się mrówek, zrobisz miejsce dla innych organizmów, być może bardziej szkodliwych niż mrówki. Zanim podejmiesz radykalne kroki, dobrze się zastanów!

 

Podziel się opinią!

Bardzo Ci dziękuję, że doczytałeś artykuł aż dotąd. Może chciałbyś skorzystać z okazji i opisać swój problem z mrówkami? Może testowałeś wymienione sposoby na mrówki? A być może masz własny pomysł jak pozbyć się mrówek? Zapraszam do komentowania. 😉